การค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมาได้เผยให้เห็นถึงความหลากหลายของระบบดาวเคราะห์ที่มีอยู่มากมายในจักรวาล อย่างไรก็ตาม กลไกการก่อตัวของดาวเคราะห์ยังคงเป็นปริศนาที่นักวิทยาศาสตร์พยายามไขให้กระจ่าง งานวิจัยล่าสุดที่ตีพิมพ์ในวารสาร Science นำเสนอหลักฐานที่น่าสนใจว่าดาวเคราะห์ "ซูเปอร์เอิร์ธ" ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าโลกแต่เล็กกว่าดาวเนปจูน อาจเป็นเรื่องปกติในวงโคจรที่คล้ายกับดาวพฤหัสบดี
ทีมวิจัยนานาชาติ นำโดยนักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยโอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น ได้ใช้เทคนิคที่เรียกว่า "ปรากฏการณ์ไมโครเลนส์" (microlensing) เพื่อตรวจจับดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ เทคนิคนี้อาศัยแรงโน้มถ่วงของดาวฤกษ์ดวงหน้าในการเบี่ยงเบนและขยายแสงจากดาวฤกษ์ดวงที่อยู่ไกลออกไป หากดาวฤกษ์ดวงหน้ามีดาวเคราะห์โคจรรอบ ดาวเคราะห์ดวงนั้นจะทำให้เกิดสัญญาณเพิ่มเติมในรูปแบบการขยายแสง ซึ่งสามารถนำมาใช้ในการตรวจจับและวัดคุณสมบัติของดาวเคราะห์ได้
ในการศึกษาครั้งนี้ นักวิจัยได้วิเคราะห์ข้อมูลจากปรากฏการณ์ไมโครเลนส์ที่สังเกตได้จากกล้องโทรทรรศน์ต่างๆ ทั่วโลก พวกเขาพบสัญญาณที่บ่งชี้ถึงการมีอยู่ของดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธโคจรรอบดาวฤกษ์ในระยะห่างที่คล้ายคลึงกับวงโคจรของดาวพฤหัสบดีในระบบสุริยะของเรา ที่น่าสนใจคือ ดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธเหล่านี้มีมวลระหว่าง 5 ถึง 10 เท่าของมวลโลก ซึ่งสอดคล้องกับขนาดของดาวเคราะห์ที่คาดว่าจะก่อตัวขึ้นในบริเวณดังกล่าวของระบบดาวเคราะห์
การค้นพบนี้มีความสำคัญเนื่องจากช่วยให้เราเข้าใจถึงกระบวนการก่อตัวของดาวเคราะห์ได้ดีขึ้น ทฤษฎีการก่อตัวดาวเคราะห์ที่เป็นที่ยอมรับกันในปัจจุบันเสนอว่าดาวเคราะห์ยักษ์ เช่น ดาวพฤหัสบดี ก่อตัวขึ้นในบริเวณที่เย็นกว่าของจานดาวเคราะห์ก่อนเกิด (protoplanetary disk) ซึ่งเป็นจานของก๊าซและฝุ่นที่ล้อมรอบดาวฤกษ์อายุน้อย เมื่อดาวเคราะห์ยักษ์มีขนาดใหญ่พอ ก็จะสามารถดึงดูดก๊าซจำนวนมากจากจานดาวเคราะห์ก่อนเกิด ทำให้มันกลายเป็นดาวเคราะห์ก๊าซยักษ์
อย่างไรก็ตาม การค้นพบดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธในวงโคจรที่คล้ายกับดาวพฤหัสบดีบ่งชี้ว่ากระบวนการก่อตัวดาวเคราะห์อาจมีความซับซ้อนกว่าที่เราเคยคิดไว้ เป็นไปได้ว่าดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธเหล่านี้ก่อตัวขึ้นในบริเวณที่ดาวเคราะห์ยักษ์ก่อตัวขึ้น แต่ไม่สามารถดึงดูดก๊าซได้มากพอที่จะกลายเป็นดาวเคราะห์ก๊าซยักษ์ หรืออาจเป็นไปได้ว่าดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธเหล่านี้ก่อตัวขึ้นในบริเวณอื่นของระบบดาวเคราะห์และเคลื่อนตัวเข้ามาอยู่ในวงโคจรปัจจุบัน
ศาสตราจารย์ Yasushi Suto หัวหน้าทีมวิจัย กล่าวว่า "การค้นพบของเราชี้ให้เห็นว่าดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธอาจพบได้บ่อยกว่าที่เราเคยคิดไว้ในวงโคจรที่คล้ายกับดาวพฤหัสบดี ซึ่งหมายความว่าระบบดาวเคราะห์ที่มีดาวเคราะห์คล้ายโลกอาจมีอยู่มากมายในจักรวาล"
นักวิจัยวางแผนที่จะทำการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อยืนยันการค้นพบนี้และสำรวจคุณสมบัติของดาวเคราะห์ซูเปอร์เอิร์ธเหล่านี้อย่างละเอียด การค้นพบเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาวเคราะห์เหล่านี้จะช่วยให้เราเข้าใจถึงความหลากหลายของระบบดาวเคราะห์และโอกาสในการค้นหาสิ่งมีชีวิตนอกโลกได้ดียิ่งขึ้น